Ασφάλεια. Προαιώνια αγωνία και θεμελιώδης παράμετρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Η ανάγκη για ασφάλεια επηρεάζει αποφασιστικά τα ανθρώπινα δημιουργήματα και φυσικά δε θα μπορούσε παρά να επηρεάζει με καταλυτικό τρόπο τον σχεδιασμό των οχημάτων.
Στο παρελθόν η ασφάλεια στα οχήματα ήταν σε τόσο νηπιακό επίπεδο που πραγματικά το μοναδικό μέτρο αυτής συνίστατο στην ύπαρξη της ζώνης ασφαλείας. Τα πάντα ρει όμως και σήμερα πλέον μπορούμε να πούμε ότι το επίπεδο ασφαλείας στα σύγχρονα οχήματα είναι πια σε ώριμο επίπεδο.
Σε ότι αφορά την όχηση υπάρχουν 2 κατηγορίες ασφάλειας. Η ενεργητική και η παθητική και αναλύονται παρακάτω.
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Η ενεργητική ασφάλεια αφορά όλα εκείνα τα μέτρα και τις εφηρμοσμένες τεχνολογίες που μπορούν να παρθούν προληπτικώς ώστε να αποφευχθεί ένα δυνητικά θανάσιμο ατύχημα. Σε αντίθεση με ότι ίσως πιστεύεται ευρέως τα ισχυρότερα οχήματα είναι κατά κανόνα και τα πιο ασφαλή γιατί ένα ισχυρό όχημα συνεπάγεται και καλύτερης ποιότητας αναρτήσεις, φρένα, ελαστικά , σύστημα μετάδοσης, πλαίσιο και φυσικά προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα της δυναμικής συμπεριφοράς του οχήματος.
Ψηλαφίζοντας λίγο τα ανωτέρω χαρακτηριστικά και ξεκινώντας από τον κινητήρα θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένας ισχυρός και και κυρίως με πλούσια στρεπτική ροπή κινητήρας ανεβάζει κατά πολύ το δείκτη ασφαλείας διότι σε μια προσπέραση για παράδειγμα το όχημα δεν αφήνεται αρκετή ώρα εκτεθειμένο, ενώ ακόμα και όταν απωλεσθεί ο έλεγχος λόγω αδρανείας είναι πιθανόν να επανέλθει το όχημα λόγω υψηλού αποθέματος ισχύος.
Σε ότι αφορά το σύστημα πέδησης και εδώ τα πράγματα είναι λίγο - πολύ ξεκάθαρα. Φρένα με μεγαλύτερης διαμέτρου δίσκους, σιαγώνες με πολλαπλά έμβολα, συνθετικά υλικά τριβής ή και σε ακραίες περιπτώσεις κατασκευασμένα από κεραμικά υλικά σε συνδυασμό με ίνες άνθρακα εξασφαλίζουν ακαριαίες δυνατότητες ακινητοποίησης και μηδενική κόπωση που συνεπάγεται υψηλή επαναληψιμότητα της μέγιστης δυνατότητας πέδησης.
Οι αναρτήσεις επιτελούν 2 ρόλους. Κατ' αρχήν φροντίζουν για την απορρόφηση των κραδασμών από το οδόστρωμα και ακολούθως φροντίζουν ώστε οι τροχοί να εφάπτονται διαρκώς επ'αυτού. Στον τομέα των αναρτήσεων έχουμε επιλογές. Κατά κανόνα ασφαλέστερα είναι τα οχήματα με σφιχτή ρύθμιση αυτών η οποία όμως επηρεάζει την ποιότητα όχησης και κύλισης. Οι κατασκευαστές όμως πλέον προσφέρουν σε ορισμένα οχήματα δυνατότητες όπως συνεχώς μεταβαλλόμενη απόσβεση που μετριάζουν το δίλημμα μεταξύ άνεσης- κρατήματος. Τώρα τελευταία μάλιστα υπάρχουν και εφαρμογές με μαγνητοροϊκή τεχνολογία στους αποσβεστήρες που εξασφαλίζουν ταχύτατη απόκριση και συνεπώς μεταβολή της απόσβεσης.
Τα ελαστικά έχουν και αυτά στάθμες ποιότητας. Κατά κανόνα ισχύει ότι τα φαρδύτερα και πιο σπορ ελαστικά είναι ασφαλέστερα γιατί προφανώς απευθύνονται σε ισχυρότερα οχήματα. Οι τεχνολογίες των ελαστικών αφορούν κυρίως τα υλικά κατασκευής και τη γεωμετρία της χάραξης. Σε ότι αφορά τα υλικά προτιμώνται αυτά που θα μπορέσουν να προσφέρουν τον υψηλότερο συντελεστή τριβής με το οδόστρωμα προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η ασφάλεια. Σε ότι αφορά τη γεωμετρία της χάραξης οι κατασκευαστές πειραματίζονται αρκετά αλλά φαίνεται να έχουν μια υπεροχή τα ελαστικά με ασύμμετρη χάραξη πέλματος.
Το πλαίσιο σε ένα όχημα έχει διττό ρόλο στην ασφάλεια αφού αφορά και τις 2 κατηγορίες ασφαλείας. Για την ενεργητική ενδιαφερόμαστε για ένα ελαφρύ πλαίσιο και κατ' επέκταση όχημα αφού αυτό θα μας εξασφαλίσει καλύτερες αποστάσεις ακινητοποίησης , αμεσότερες επιταχύνσεις και ευχερέστερο χειρισμό της αδράνειας. Για να έχουμε όμως ελαφρύ πλαίσιο χρειαζόμαστε και τα κατάλληλα υλικά. Οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν για αυτόν τον σκοπό ελαφρά μέταλλα όπως αλουμίνιο και μαγνήσιο και σε ορισμένες περιπτώσεις συνθετικά και πανάκριβα υλικά όπως ενισχυμένο πλαστικό μέσω ινών άνθρακα.
Στα συστήματα μετάδοσης έχουμε τα ελεγχόμενα διαφορικά καθώς και τα συστήματα τετρακίνησης τα οποία βελτιώνουν πολύ το δείκτη της ενεργητικής ασφάλειας κυρίως σε συνθήκες όπου το οδόστρωμα είναι κακής ποιότητας ή οι καιρικές συνθήκες είναι άσχημες
Εν κατακλείδι θα πρέπει να αναφερθούμε στα ηλεκτρονικά συστήματα ευστάθειας που συνεργάζονται με το σύστημα πέδησης κυρίως. ABS, EBD , ESP και διάφορα άλλα αρκτικόλεξα υπάρχουν για να εξασφαλίσουν ότι στα όρια των νόμων της φυσικής θα μπορέσει να διορθωθεί το σφάλμα ενός οδηγού ώστε να αποφευχθεί το ατύχημα.
ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Τα συστήματα παθητικής ασφαλείας υφίστανται για την απευκταία περίπτωση που το σφάλμα του οδηγού είναι τέτοιο που όλα τα συστήματα ενεργητικής έχουν αποτύχει και το ατύχημα έχει συμβεί και αφορούν πλέον στην προστασία της ανθρώπινης ζωής μετά τη σύγκρουση.
Τα σημαντικότερα συστήματα παθητικής ασφαλείας αποτελούνται κυρίως από το πλαίσιο, τις ζώνες ασφαλείας καθώς και τους αερόσακους.
Σε ότι αφορά το πλαίσιο ενδιαφερόμαστε να είναι κατά το δυνατόν άκαμπτο και να είναι ικανό να απορροφήσει στον ύψιστο βαθμό την ενέργεια της σύγκρουσης ώστε να μην τη δεχθεί το ανθρώπινο σώμα. Ο σχεδιασμός αυτού λοιπόν με ζώνες ελεγχόμενης παραμόρφωσης, πλευρικές μπάρες προστασίας καθώς και η κατάλληλη επιλογή των υλικών είναι καθοριστικής σημασίας προκειμένου να αυξηθούν σημαντικά οι πιθανότητες επιβίωσης.
Οι αερόσακοι επίσης δρουν καταλυτικά για να προστατέψουν τα διάφορα μέλη του ανθρωπίνου σώματος και πλέον το πλήθος τους σε ένα όχημα είναι πολύ μεγάλο προκειμένου να υπάρχει η υψηλότερη δυνατή προστασία.
Καταλήγουμε στο αρχαιότερο και θεμελιωδέστερο μέσο παθητικής ασφάλειας που είναι η ζώνη ασφαλείας το οποίο αν δε χρησιμοποιείται ακυρώνει όλα τα υπόλοιπα και για αυτό η σημασία του είναι καθοριστική για την ίδια την διατήρηση της ανθρώπινης ζωής.
Σαν επίλογος θα ήταν χρήσιμο να αναφερθεί πως ακόμα και τα πιο προηγμένα συστήματα ασφαλείας δεν είναι ικανά να υπερνικήσουν το ανθρώπινο σφάλμα το οποίο ασφαλώς ενημερώνεται από το θυμικό του οδηγού και επειδή η βασική επιδίωξη του ανθρώπου ( πρέπει να ) είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής ο τρόπος οδήγησης θα πρέπει να ενημερώνεται από αυτήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου